ایران در کمربند خشک و نیمه­خشک کره زمین قرار گرفته است که ریزش­های کم جوی، رگبارهای شدید، وقوع جریان­های سیلابی و تبخیر-تعرق زیاد از ویژگی­های آن به شمار می­آید. بنابراین، ارزیابی کمی تبخیر-تعرق در سطح منطقه ای، به منظور مدیریت منابع آب، تولید محصول و ارزیابی­های زیست­محیطی در مناطق تحت آبیاری، ضروری است. در این پژوهش برای تخمین تبخیر-تعرق گیاه مرجع (ET0) در چهار ایستگاه سینوپتیک انتخابی با اقلیم­های خشک، نیمه­خشک، مرطوب و نیمه­مرطوب، از داده­های هواشناسی همچون دما، تابش خالص، رطوبت نسبی و سرعت باد برای سال های 1388-1368 استفاده شد. تبخیر-تعرق گیاه مرجع با استفاده از روش­های FAO-56، هارگریوز-سامانی، بلانی-کریدل، پریستلی-تیلور، تورک و مک­کینک محاسبه و ضرایب آنها برای برآورد دقیق­تر تبخیر-تعرق اصلاح شد. به منظور ارزیابی این روش­ها از آماره های میانگین خطای مطلق، میانگین جذر مربعات خطا، میانگین خطای اریب، ضریب همبستگی، شاخص نش-ساتکلیف استفاده شد. بر اساس این شاخص­ها، روش بلانی-کریدل، پس از روش FAO-56 که به عنوان مبنا قرار گرفت، به عنوان روش برتر برای چهار اقلیم مشخص شده در ایران انتخاب شد.

برآورد تبخیر- تعرق پتانسیل گیاه مرجع (ETo) در بسیاری از طرح های آبیاری ضروری است. همچنین پیش بینی ETo با استفاده از سری های زمانی با توجه به کمبود منابع آب در ایران می تواند نقش مهمی در برنامه ریزی های آینده داشته باشد. بر این اساس با استفاده از داده های هواشناسی ماهانه ایستگاه های سینوپتیک آباده، اقلید، داراب، زرقان، سددرودزن، شیراز، فسا و لار در استان فارس مقادیر ماهانه ETo تا پایان سال 1388 محاسبه شد. سپس در هر ایستگاه فرض شد که مقدار ETo حدود بیست درصد سال های آخر وجود ندارد و با این فرض مقدار آن ها با استفاده از مدل سری زمانی SARIMA پیش بینی گردید. مقایسه مقادیر پیش بینی شده با محاسبه شده ETo در هر ایستگاه از نظر آماری نشان داد که مدل سری زمانی مناسب برای پیش بینی ETo در ایستگاه های مختلف یکسان نمی باشد. به علاوه نتایج نشان داد که در کلیه ایستگاه های ذکر شده بین مقادیر محاسبه شده با پیش بینی شده ETo  تفاوت معنی داری وجود ندارد. لذا با استفاده از مدل های سری زمانی مناسب برای هر ایستگاه مقادیر ماهانه ETo تا سال 1403 پیش بینی گردید. نتایج نیز نشان داد که به طور کلی روند تغییرات ETo پیش بینی شده در سطح استان فارس صعودی است.

تعیین دقیق مقدار آبی که برای تبخیر و تعرق مصرف می شود، از عوامل اساسی در برنامه ریزی برای رسیدن به محصول بیشتر و از مهم ترین پارامتر های مدیریت آب در گیاهان می باشد.در شرایط عدم دسترسی به داده های دقیق لایسیمتری می توان از روش فائو پنمن مانتیث به عنوان روش استاندارد، برای ارزیابی نتایج تجربی استفاده کرد. در این تحقیق با استفاده از داده های 15 ساله (91-1377) هواشناسی اهواز، ضریب تشت تبخیر با معادله های آلن و پروت، اورنگ، اشنایدر و کونیکا و محاسبه و نتایج آن با روش های فائو پنمن مانتیث مقایسه گردید. هم چنین برای انتخاب بهترین مدل، بین پنج پارامتر ضریب تبیین، مجذور میانگین مربعات خطا، میانگین مطلق خطا، شیبو عرض از مبداء آزمون رتبه بندی انجام شد. نتایج نشان داد برای محاسبه ضریب تشت به صورت روزانه و فصلی بهتر است از روش آلن و پروت و در بازه ده روزه از روش اشنایدر در شرایط اقلیمی اهواز استفاده نمود.

با افزایش جمعیت و فشار بر منابع آب و خاک، اهمیت توسعه کشاورزی و پارامترهای تاثیر گذار در این زمینه بیش از پیش گردیده است. یکی از این پارامترها، تبخیر-تعرق گیاه مرجع جهت برنامه ریزی آبیاری است که تخمین دقیق آن می تواند نقشی مهم در افزایش بهره وری آب ایفا نماید. روش های مختلفی جهت تخمین تبخیر-تعرق گیاه مرجع وجود دارد که در این تحقیق، روش های تجربی در سه دسته کلی مبتنی بر دما، تابش و انتقال جرم و نیز پنج مدل مختلف روش والیانتزاس از طریق مقایسه با روش فائو-پنمن-مانتیث به عنوان روش مرجع، ارزیابی شدند. برای این هدف، از داده های هواشناسی 10 ایستگاه سینوپتیک استان مازندران در یک دوره 15 ساله (2004-2018) استفاده شد. نتایج نشان داد که که از میان روش های تجربی مبتنی بر دما، روش هارگریوز-سامانی در شش ایستگاه، روش تراجکویک در دو ایستگاه و نیز روش بلانی-کریدل در یک ایستگاه بهترین عملکرد را داشتند. از بین روش های تجربی مبتنی بر تابش، روش جنسن-هیز در هفت ایستگاه و روش آبتیو در سه ایستگاه بهترین عملکرد را ارائه دادند. نتایج حاکی از تخمین کم تر تبخیر-تعرق گیاه مرجع توسط هر سه روش تجربی مبتنی بر انتقال جرم نسبت به روش مرجع فائو-پنمن-مانتیث بود. در هر 10 ایستگاه مورد بررسی، روش ترابرت نسبت به روش های WMO و ماهرینگر دقیق تر عمل کرده و به روش مرجع فائو-پنمن-مانتیث نزدیک تر بود. تمامی 5 مدل مختلف روش والیانتزاس در مقایسه با روش مرجع فائو-پنمن-مانتیث دارای کم برآوردی بودند. مدل والیانتزاس 4 در شش ایستگاه، مدل های والیانتزاس 5 و 2 نیز هر کدام در دو ایستگاه بهترین عملکرد را ارائه نمودند.